دیابت بیماری است که در آن بدن به درستی نمیتواند قند خون را مدیریت کند، یکی از راهکارهای کنترل این بیماری استفاده از انسولین میباشد. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت این سوال را دارند که آیا استفاده از انسولین برای همیشه لازم است یا میتوان آن را متوقف کرد. در این مقاله قصد داریم تا مدت زمان مصرف انسولین برای دیابت را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم، پس تا انتها همراه ما باشید.
انسولین چیست؟ و چگونه دیابت را کنترل میکند؟
انسولین عنصر مهمی است که توسط پانکراس تولید میشود و نقش اصلی در انتقال گلوکز یا همان قند از جریان خون به سلولها برای تامین انرژی یا ذخیرهسازی دارد. کسانی که دچار بیماری دیابت نوع یک میشوند، بدن نمیتواند انسولین کافی را تولید کند. از طرفی در دیابت نوع دو بدن به انسولین مقاومت نشان میدهد. با مصرف انسولین در بدن افزایش جذب گلوکز توسط سلولها و ذخیرهسازی گلوکز اتفاق میافتد.

[مطالعه بیشتر: راهنمای خواندن جواب آزمایش خون]
میزان قند خون برای تزریق انسولین
نیاز به تزریق انسولین به نوع انسولین، شرایط جسمانی فرد و توصیه پزشک بستگی دارد. به طور کلی، اگر قند خون ناشتا بیش از ۱۳۰ میلیگرم در دسیلیتر، قند خون پس از غذا بالاتر از ۱۸۰ میلیگرم در دسیلیتر یا هموگلوبین A1C بیش از ۷٪ باشد، پزشک ممکن است استفاده از انسولین را پیشنهاد کند.
آیا میشود انسولین را قطع کرد؟
توقف ناگهانی یا بدون نظارت انسولین برای افراد مبتلا به دیابت، به ویژه دیابت نوع ۱، میتواند عواقب شدیدی به دنبال داشته باشد و سلامت فرد را به خطر بیندازد. قطع مصرف انسولین تنها باید تحت نظر پزشک و پس از ارزیابی دقیق شرایط جسمانی و نتایج آزمایشهای مرتبط انجام شود، زیرا این هورمون نقش حیاتی در تنظیم سطح گلوکز خون و تأمین انرژی سلولها ایفا میکند.
اگر یک روز انسولین نزنیم چه میشود؟
اگر فردی با دیابت نوع ۱ یا دیابت نوع ۲ پیشرفته حتی یک روز از تزریق انسولین خودداری کند، سطح گلوکز خون او به طور چشمگیری بالا میرود. انسولین مسئول انتقال گلوکز به سلولها برای تولید انرژی است و بدون آن، تجمع گلوکز در خون میتواند به اندامهای بدن آسیب جدی وارد کند. این وضعیت در صورت عدم کنترل ممکن است به عوارض خطرناکی مانند کمای دیابتی یا حتی مرگ منجر شود.
عوارض قطع ناگهانی انسولین
عوارض قطع ناگهانی انسولین میتواند جدی باشد، به ویژه در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 که بدنشان انسولین تولید نمیکند. از عوارض قطع مصرف انسولین میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- افزایش سطح خون: قطع انسولین باعث میشود قند در خون جمع شود، زیرا بدن نمیتواند آن را به انرژی تبدیل کند. افزایش سطح خون میتواند سطوح قند را به بیش از 180 تا 200 میلیگرم در دسیلیتر برساند و پایهای برای سایر مشکلات شود.
- تشنگی شدید و ادرار مکرر: بدن برای دفع قند اضافی، آب بیشتری نیاز دارد، این مورد تشنگی مداوم و نیاز به ادرار کردن را افزایش میدهد. این علائم اولیه هستند و ممکن است در عرض چند ساعت ظاهر شوند.
- خستگی و ضعف عمومی: با افزایش قند، سلولها انرژی کافی دریافت نمیکنند و به بدن احساس خستگی، ضعف یا حتی بیحالی دست میدهد.
- تاری دید یا مشکلات بینایی: قند بالا به عدسی چشم آسیب میرساند و میتواند دید را موقتاً تار کند.
- تهوع، استفراغ و درد شکم: این علائم نشاندهنده شروع کتواسیدوز هستند، جایی که بدن چربیها را برای انرژی میسوزاند و اسیدهای مضر (کتونها) تولید میکند.
- گیجی، سردرگمی یا تغییرات رفتاری: مغز بدون انرژی کافی، عملکردش مختل میشود و گیجی و عدم تمرکز به بدن رخ میدهد.
- عوارض بلندمدت مانند آسیب به اندامها: قطع انسولین میتواند به از دست دادن پا یا مشکلات کلیوی کلیهها منجر شود. همچنین از ارتباط دیابت و سکته قلبی نیز نباید غافل شد، طوری که دیابت به رگهای خونی آسیب وارد میکند و این مورد باعث رسوب چربی و لخته شدن خون و در نهایت سکته قلبی میشود.
تاثیر انسولین در شیردهی
طبق گفته sciencedirect.com مصرف بسیاری از داروهای دیابتی، مانند انسولین در دوره شیردهی معمولاً عوارضی ندارد. با این وجود در این دوران نیاز بدن به انسولین ممکن است تغییر کند، به همین دلیل زیر نظر پزشک متخصص باشید تا به طور منظم قند خون شما و نوزاد اندازهگیری شود.
روشهای طبیعی کاهش قند خون
کنترل قند خون برای حفظ سلامت و پیشگیری از عوارض دیابت اهمیت بسزایی دارد و روشهای طبیعی مثل رژیم غذایی بیماران دیابتی میتوانند مکملی مؤثر در کنار درمانهای پزشکی باشند. راههای کنترل قند خون بدون دارو عبارتند از:

درمان دیابت نوع یک بدون انسولین
درمان دیابت نوع یک بدون انسولین امکان پذیر نیست، با این حال قند خون را میتوان از طریق فیبر بیشتر، کربوهیدرات کمتر، ورزش منظم، آبرسانی بدن و داروهای گیاهی مثل چای بابونه و دارچین نیز کنترل کرد.
درمان دیابت نوع دو بدون انسولین
در دیابت نوع دو نیز مانند نوع یک هیچ راهی را نمیتوان جایگزین انسولین کرد، با این حال با وجود سبزیجات غیر نشاستهای، غلات کامل، لبنیات کم چرب، فعالیت بدنی، کنترل وزن و فیبر کافی میتوان تا حدودی دیابت نوع دو را مدیریت کرد.
نتیجهگیری
مدت زمان مصرف انسولین به نوع دیابت، شرایط بدنی و توصیههای پزشک بستگی دارد و باید با دقت مدیریت شود تا قند خون به طور مؤثر کنترل گردد. قطع یا تغییر دوز انسولین بدون مشورت با متخصص میتواند خطرناک باشد. با رعایت رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی منظم و پیگیری مداوم با پزشک، میتوانید تعادل سالمی در زندگی با دیابت حفظ کنید و از عوارض احتمالی جلوگیری کنید.
منبع: