سنگ لوزه یکی از عارضههای رایج و کمتر شناخته است و میتواند با علائم ناخوشایندی سلامت روزمره شما را تحت تأثیر قرار دهد. در این مقاله، با بررسی تشخیص سنگ لوزه، نشانهها و دلایل ایجاد میپردازیم، پس تا انتها همراه ما باشید.
سنگ لوزه چیست؟
سنگ لوزه یا همان تونسیلولیت، تودههای کوچک و سختی هستند که داخل حفرههای لوزهها شکل میگیرند. این سنگها معمولاً از مواد معدنی، باکتریها، سلولهای مرده و ذرات غذا تشکیل شده و میتوانند باعث ناراحتی و بوی بد دهان شوند.

چرا شناخت سنگ لوزه مهم است؟
شناخت سنگ لوزه (تونسیلولیت) اهمیت زیادی دارد، زیرا این عارضه شایع میتواند به طور نادیده گرفتهشده، کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهد. آگاهی از نشانههای سنگ لوزه، مانند بوی بد دهان، احساس ناراحتی در گلو یا مشکل در بلع، به شما کمک میکند تا به موقع آن را تشخیص داده و از عوارض احتمالی مانند عفونتهای مکرر گلو یا التهاب لوزهها جلوگیری کنید. علاوه بر این، سنگهای لوزه گاهی بدون علائم واضح باقی میمانند و عدم توجه به آنها ممکن است مشکلات دهان و دندان را تحت تأثیر قرار دهد.
سنگ لوزه چه تفاوتی با التهاب لوزه دارد؟
التهاب لوزه و سنگ لوزه دو گزینه متفاوت از هم هستند. در صورتی که عفونت وجود داشته باشد، التهاب لوزه به وجود میآید. در حالی که مواد کلسیفیه شده باعث ایجاد التهاب لوزه میشوند.
دلایل ایجاد سنگ لوزه
سوالی که برای برخی رخ میدهد این است که دلایل ایجاد سنگ لوزه چیست؟، از این دلایل میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- بهداشت ناکافی دهان و دندان
- عفونتهای مکرر لوزه
- خشکی دهان
- مصرف سیگار یا مواد مخدر
- عوامل ژنتیکی و شکل آناتومیکی لوزهها
علائم سنگ لوزه
علائم یکی از گزینههایی است که با کمک آنها میتوانید سنگ لوزه را تشخیص دهید.
- بوی بد دهان (هالیتوز) که به راحتی رفع نمیشود.
- احساس جسم خارجی یا کمی درد در پشت گلو.
- گلودرد مکرر یا تحریک مکرر گلو بدون علائم عفونت.
- سختی بلع یا احساس درد هنگام بلع.
- تورم یا التهاب لوزهها در بعضی موارد.
- نقاط سفید یا زرد کوچک روی لوزهها که ممکن است قابل مشاهده باشند.
چگونه سنگ لوزه را تشخیص دهیم؟
بسیاری از سنگهای لوزه ممکن است بسیار کوچک باشند و به راحتی دیده نشوند، اما شما میتوانید با ایستادن جلوی آینه و روشن کردن نور کافی، داخل دهان و پشت گلو را بررسی کنید. اگر نقاط سفید یا زرد رنگ کوچک و سخت مشاهده کردید، احتمال وجود سنگ لوزه بسیار بالا است. در صورتی که درد یا ناراحتی مداوم را احساس میکنید، بهتر است برای تشخیص دقیق و اطمینان از علت مشکل، به پزشک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه نمایید.
راهکارهای پیشگیری از سنگ لوزه
با وجود مواردی که گفته شد، سنگ لوزه یکی از مواردی است که میتوان از ایجاد آن پیشگیری کرد. این سری از راهها عبارتند از:
رعایت بهداشت دهان و دندان
رعایت بهداشت کامل دهان و دندان اولین و مهمترین اقدام برای پیشگیری از تشکیل سنگ لوزه است. مسواک زدن مرتب (حداقل دو بار در روز) همراه با استفاده از نخ دندان به از بین بردن ذرات غذا و پلاکهای میکروبی کمک میکند. همچنین شستشوی زبان و استفاده از دهانشویههای ضدباکتریایی میتواند نقش مهمی در کاهش باکتریها داشته باشد. این کار علاوه بر پیشگیری از سنگ لوزه، باعث رفع بوی بد دهان نیز میشود.

استفاده از دهانشویههای ضدباکتری
دهانشویههای حاوی ترکیبات ضدباکتری به ویژه در مواقعی که مستعد خشکی دهان یا عفونتهای مزمن هستید، میتوانند به کاهش جمع شدن باکتریها روی لوزهها و جلوگیری از تشکیل سنگ کمک کنند. بهتر است از دهانشویههایی استفاده شود که فاقد الکل بوده و با مشورت پزشک شده باشد.
نوشیدن مایعات کافی
کم آبی و خشکی دهان شرایط مناسبی برای تجمع باکتریها و تشکیل سنگ لوزه ایجاد میکند. نوشیدن آب کافی در طول روز علاوه بر حفظ رطوبت دهان، به پاکسازی ذرات غذا از فضای بین لوزهها و دهان کمک میکند و از خشکی گلو جلوگیری مینماید.
پرهیز از دخانیات و مواد تحریککننده
طبق گفته clevelandclinic.org استفاده از سیگار، قلیان و سایر مواد دخانی باعث التهاب مخاط دهان و خشکی میشود، این عامل میتواند خطر سنگ سازی در لوزهها را افزایش دهد.
پاکسازی منظم لوزه
افرادی که لوزههای عمیق و کریپتو دارند بهتر است با مشورت پزشک روشهایی مثل استفاده از آب پرفشار مخصوص یا غرغره مکرر انجام دهند تا از تجمع مخاط، ذرات غذا و باکتریها درون حفرات لوزهها جلوگیری شود و روند تشکیل سنگ متوقف گردد.
انواع راههای درمانی سنگ لوزه
سنگ لوزه با روشهای درمانی متنوعی قابل کنترل است، انتخاب روش درمانی به سطح سنگ لوزه و نظر پزشک بستگی دارد.
- دارو: یکی از راههای درمانی برای حذف سنگ لوزه، استفاده از دارو میباشد. با این حال گزینه دارو درمان قطعی برای سنگ لوزه محسوب نمیشود.
- جراحی: اگر سنگ لوزه بزرگ باشد، برای حذف آن میتوان از عمل جراحی استفاده کرد.
- برداشتن لوزه: زمانی که سنگهای لوزه بیش از حد به لوزه آسیب وارد کنند، باید کل لوزه را از بدن حذف کرد.
- کریپتولیز: کریپتولیز روشی است که در آن از لیزر برای از بین بردن سنگ لوزه استفاده میکنند.

درمان خانگی برای از بین بردن سنگ لوزه
اگر پزشک تشخیص دهد که سنگ لوزه کوچک است از طریق راههای خانگی نیز میتوان آن را از بین برد. از درمانهای خانگی برای حذف سنگ لوزه میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
غرغره آب نمک گرم
یکی از درمانهای ساده و در دسترس برای کاهش التهاب و کمک به خروج سنگهای کوچک لوزه، غرغره کردن آب نمک گرم است. این کار باعث ضدعفونی شدن گلو، کاهش درد و تحریک خروج سنگها میشود. بهتر است چند بار در روز این کار انجام شود تا نتیجه بهتری حاصل گردد.
سرکه سیب
به دلیل اسیدی بودن سرکه سیب، سنگها تجزیه میشوند. سرکه و یک لیوان آب گرم را غرغره کنید تا سنگ از بین برود.
نتیجهگیری
تشخیص به موقع سنگ لوزه میتواند از بروز ناراحتیهای مداوم و عوارض احتمالی مانند التهاب یا عفونت گلو جلوگیری کند. با شناخت علائم، استفاده از روشهای تشخیصی ساده مانند معاینه خانگی یا مراجعه به متخصص گوش، حلق و بینی و رعایت بهداشت دهان، میتوانید این مشکل را به راحتی مدیریت کنید.
منبع: