همه چیز درباره ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) و واکسن گارداسیل

ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV یکی از رایج‌ترین عفونت‌ها در جهان است که از طریق تماس جنسی منتقل می‌شود. این ویروس می‌تواند پوست و غشاهای مخاطی مانند دهان، واژن، مقعد و گلو را آلوده کند. بیشتر انواع HPV بی‌ضرر هستند، اما برخی از آن‌ها می‌توانند باعث بروز بیماری‌های جدی مانند سرطان گردن رحم، سرطان دهان و گلو، سرطان مقعد، سرطان آلت تناسلی مردان و زگیل‌های تناسلی شوند.

چگونه HPV منتقل می‌شود؟

HPV عموما از طریق تماس پوست با پوست منتقل می‌شود. این تماس شامل تماس جنسی واژینال، مقعدی و دهانی است. نکته مهم این است که حتی اگر فرد هیچ علائمی نداشته باشد، می‌تواند HPV را به شریک جنسی خود منتقل کند. امکان ابتلای همزمان به چند نوع HPV وجود دارد و حتی ممکن است فرد دوباره با همان نوعی که قبلا به آن مبتلا شده، آلوده شود. در موارد نادر، برخی از انواع HPV می‌توانند باعث رشد زگیل در مسیر تنفسی شوند. در موارد نادر، در دوران بارداریHPV می‌تواند از مادر به نوزاد منتقل شود.

چه کسانی در خطر ابتلا به HPV  هستند؟

هر کسی که از نظر جنسی فعال است در معرض HPV  قرار دارد، بدون توجه به جنسیت و سن. با این حال، افرادی که واکسینه شده‌اند، خطر ابتلا به HPV و بیماری‌های مرتبط با آن در آن‌ها تا حد زیادی کاهش می‌یابد.

سازمان بهداشت جهانی (WHO) اعلام کرده است: واکسیناسیون HPV باعث کاهش قابل توجه بروز سرطان دهانه رحم و زگیل‌های تناسلی در جوانان شده است.

انواع سرطان‌ها و بیماری‌های مرتبط با HPV

HPV  می‌تواند باعث چندین نوع سرطان و بیماری شود که هم مردان و هم زنان را مورد هدف قرار می‌دهد. شناخت این بیماری‌ها کمک می‌کند تا اهمیت واکسن HPV و پیشگیری از این عوارض بیشتر روشن شود.

درمان HPV

هیچ دارویی جهت درمان HPV وجود ندارد که ویروس را به طور کامل از بدن حذف کند. با این حال، برخی از درمان‌ها می‌توانند عوارض ناشی از ویروس را کنترل کرده و کاهش دهند و مانع از پیشرفت بیماری شوند.

روش‌های درمانی رایج شامل:

• زگیل‌های تناسلی
  • در موارد مقاوم، زگیل‌ها ممکن است با لیزر، کرایوتراپی (انجماد)، یا جراحی برداشته شوند.
  • با کرم‌های موضعی حاوی پودوفیلاکس، ایمیکویمود یا تری‌کلرواستیک اسید درمان می‌شوند.
• تغییرات پیش‌سرطانی دهانه رحم
  • در صورتی که آزمایش‌های پاپ اسمیر یا کولپوسکوپی تغییرات سلولی پیش‌سرطانی نشان دهند، ممکن است برداشت سلول‌های آسیب‌دیده لازم باشد.
• سرطان‌ها
  • درمان سرطان‌های مرتبط با HPV، مانند سرطان دهانه رحم یا مقعد، بسته به مرحله و محل سرطان، شامل جراحی، شیمی‌درمانی یا پرتودرمانی است.

چگونه می‌توان از HPV پیشگیری کرد؟

واکسیناسیون

برای برخی سوال است که واکسن گارداسیل چیست؟ باید گفت این واکسن، مهم‌ترین و مؤثرترین راه برای محافظت در برابر HPV  و سرطان‌های مرتبط با آن است، واکسیناسیون HPV شما را دربرابر این بیماری‌ها مصون می‌کند. در میان انواع واکسن گارداسیل، واکسن vHPV9 یا همان گارداسیل 9 (Gardasil 9) به دلیل پوشش انواع HPV  مناسب‌تر است.

این واکسن گارداسیل از ۷ نوع پرخطر HPV که حدود ۹۰٪ از سرطان‌های گردن رحم را ایجاد می‌کنند، و همچنین ۲ نوع کم‌خطر که باعث حدود ۹۰٪ زگیل‌های تناسلی می‌شوند، محافظت می‌کند.

روش‌های دیگر پیشگیری

• استفاده صحیح از کاندوم و سدهای دندانی می‌تواند خطر انتقال HPV را کاهش دهد، اما روش‌های کاملا ایمنی نیستند. زیرا برخی از نواحی پوست تحت پوشش کاندوم نیست.

• همچنین انجام غربالگری منظم سرطان گردن رحم بسیار مهم است، حتی برای کسانی که واکسینه شده‌اند، چون هنوز خطر ابتلا به سرطان وجود دارد.

سن تزریق واکسن گارداسیل

واکسن گارداسیل برای افراد در سن رنجی ۹ تا ۴۵ ساله توصیه می‌شود، هرچه سن تزریق پایین‌تر باشد، اثر حفاظتی آن برای فرد بیشتر است.

• کودکان ۹ تا ۱۴ ساله: این کودکان باید دو دوز یا سه دوز واکسن دریافت کنند. در دو دوز، دوز دوم باید ۶ تا ۱۲ ماه بعد از دوز اول تزریق شود. اگر فاصله کمتر از ۵ ماه باشد، دوز سوم حداقل ۴ ماه بعد از دوز دوم لازم است.
• افراد ۱۵ تا ۴۵ ساله: واکسن معمولا به صورت سه دوز تزریق می‌شود، دوز دوم ۲ ماه و دوز سوم ۶ ماه بعد از دوز اول است.

عوارض واکسن گارداسیل

واکسیناسیون HPV به طور کلی ایمن است و عوارض جدی ندارد. برخی از عوارض تزریق واکسن گارداسیل شایع و خفیف شامل:

• درد، تورم، قرمزی، خارش یا ایجاد یک برآمدگی در محل تزریق
• سردرد، تب، حالت تهوع و سرگیجه
• خستگی

در موارد نادر، برخی افراد ممکن است دچار واکنش آلرژیک شدید شوند. گاهی پس از تزریق ممکن است فرد دچار غش یا سرگیجه شود، بهتر است پس از تزریق، ۱۵ دقیقه در حالت نشسته یا دراز کشیده بمانید.

تداخلات دارویی واکسن گارداسیل

تداخلات دارویی واکسن گارداسیل کم و محدود است، اما باید به برخی نکات توجه کرد:

1. داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی
   افرادی که داروهایی مانند استروئیدهای قوی، داروهای شیمی‌درمانی یا داروهای پس از پیوند عضو مصرف می‌کنند، ممکن است پاسخ ایمنی به واکسن HPV در بدنشان کاهش یابد.
2. ایمونوگلوبولین‌ها و سرم‌های آنتی‌بادی
   دریافت همزمان ایمونوگلوبولین‌ها یا سرم‌های حاوی آنتی‌بادی می‌تواند کمی پاسخ ایمنی به واکسن HPV را کاهش دهد.

اثربخشی واکسن گارداسیل

تحقیقات نشان داده‌اند که واکسن گارداسیل بسیار مؤثر است.

• در پیشگیری از عفونت HPV
• کاهش بروز سرطان‌های مرتبط با HPV
• کاهش زگیل‌های تناسلی

چه کسانی نمی‌توانند واکسن را دریافت کنند؟

• افرادی که به مواد تشکیل‌دهنده واکسن یا واکسن قبلی گارداسیل حساسیت شدید نشان داده‌اند.
• گارداسیل در بارداری و شیردهی بهتر است دریافت نشود. زنان باردار و شیرده بهتر است قبل یا بعد از بارداری واکسینه شوند.
• افرادی که بیمار هستند، بهتر است تزریق واکسن را تا زمان بهبودی به تأخیر بیندازند.

خرید واکسن گارداسیل از داروخانه‌ها یا مراکز بهداشتی معتبر انجام بدید. برخی افراد به دنبال واکسن گارداسیل خارجی هستند تا ایمنی و اثربخشی بالاتری داشته باشد. قبل از اقدام به خرید، بهتر است قیمت واکسن گارداسیل را بررسی کنید و با پزشک خود مشورت کنید تا بهترین نتیجه حاصل شود.

اهمیت ترکیب واکسیناسیون و غربالگری

واکسن HPV ایمنی زیادی ایجاد می‌کند، اما جایگزین انجام غربالگری منظم سرطان گردن رحم نمی‌شود. ترکیب واکسن گارداسیل و غربالگری دوره‌ای، بهترین راه برای کاهش خطر ابتلا به سرطان و بیماری‌های مرتبط با HPV است.

سخن پایانی

HPV یک عفونت شایع و قابل انتقال از طریق تماس جنسی است که می‌تواند باعث بیماری‌های جدی مانند سرطان و زگیل تناسلی شود. واکسیناسیون HPV، به ویژه با واکسن گارداسیل 9 (Gardasil 9)، مؤثرترین روش پیشگیری است و برای افراد ۹ تا ۴۵ سال توصیه می‌شود.

با تزریق به موقع واکسن گارداسیل برای مردان و زنان و رعایت روش‌های پیشگیری مانند استفاده از کاندوم و انجام منظم غربالگری سرطان گردن رحم، می‌توان خطر ابتلا به بیماری‌های ناشی از HPV را به شدت کاهش داد.